Gazzâlî’nin kitaplarının yerini internet mi aldı?

Birkaç gün önce, “Öğrenci merkezli eğitim kötü mü?” başlıklı bir yazı yayınlamıştım. O yazıdan sonra birkaç hoca arkadaşımdan mesajlar aldım.

Mühendislikleriyle meşhur bir üniversitede hocalık yapan bir arkadaşımız üçüncü sınıf öğrencisinin sınavda “Pi sayısı nedir, bilmiyoruz. Bilmek zorunda mıyız? Böyle soru mu olur?” dediğini üzülerek ve ümitsizce anlattı. İşletme Fakültesi’nden bir hoca arkadaşım, üçüncü sınıf öğrencisinin kendisine çarpım tablosunu altıya kadar bildiğini söylediğini naklettiğinde de ağzım açık kalmıştı. O hocamız da bunu söylerken mahzun, me’yûs ve bedbin idi. Bir başka hocamız da Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde bir öğrencinin sınavda sorulan Edip Ahmet Yüknekî’nin meşhur Atebetü’l-Hakâyık isimli eseri hakkında bilgi verirken eser adını müellif adı olarak anlamış ve adının Ata Betül, soyadının da Hakayık olduğunu yazmış. Hocamız da bu duruma haklı olarak isyan ediyor, beni delirtmek mi istiyorsun evladım, diye çıkışıyordu. Ben de okuduğunu anlamayan ve anlatamayan, iki cümle yazamayan edebiyat öğrencisi gördüm ve bu öğrenci üçüncü sınıfa kadar gelmişti.

Mazeret hazır: İnternette var’

Öğrencilerimize böyle bir şey sorulduğunda da verilecek cevap hazır. İki cevap var:

1. Bu bizim ne işimize yarayacak?
2. İnternette var. Neden öğreneyim?

Bir bölümde dersler çekirdek ve seçmeli olmak üzere iki farklı sepet içinde hazırlanır. Çekirdek dersler ise okunan bölümden mezun olacak öğrencinin bilmesi gereken kazanımlara göre tasarlanır. Seçmeli dersler de kendi içinde farklı noktalardan değerlendirilir. İkinci soruya ise İmam Gazzâlî’nin başından geçen olayı hatırlatarak cevap vereyim.

Eş‘arî kelâmcısı, Şâfiî fakihi, mutasavvıf, filozoflara yönelttiği eleştirilerle tanınan İslâm düşünürü Gazzâlî (ö. 1111) Cürcan’a gider ve beş yıl ilim tahsil eder. Mezun olur ve bir kafileye katılıp memleketi Tus’a dönmek üzere yola çıkar. Yolda eşkıyalar kafileyi basar ve herkesi soyarlar, yolcuların nesi var yok ise alırlar. Gazzâlî’nin sahip olduğu şey kitaplarıdır. Onları da alırlar tabi. Gazzâlî yana yakıla eşkıyaların reisinin yanına varır ve kitaplarını ister. Sırf o kitapları okumak için beş yıl Cürcan’da kaldığını, o kitaplar olmadığı takdirde emeklerinin boşa gideceğini söyler. Eşkıya reisi Gazzâlî’nin hayatını değiştiren o soruyu sorar:

- Kitapların olmadığında sen bir hiçsen yaptığın tahsilin anlamı nedir?

Gazzâlî’ye, Cürcan’da kaldığı beş yıl boyunca hocalarının öğretemediğini eşkıyaların reisi bir dakika içinde bir soru sorarak öğretir.

Bu soruyu güncelleyerek soralım:

- Cep telefonun veya tabletin olmadığında sen bir hiçsen yaptığın tahsilin anlamı nedir?

İnternete ulaşabiliyorsak varız, ulaşamıyorsak fişi çekilmiş robot gibiyiz. Meselenin düğümlendiği yer burası. Maalesef bunu ölçecek kalite ve akreditasyon kurulu ve ajansı da yok.

Ne yapacağız?

Kim bilir, kimlerin başından ne örnekler geçmiştir. İnsanız, beşer şaşar demişler, hepimiz hata yaparız, ismi karıştırırız, tarihi atlarız, yanlış hatırlarız ve birçok nedenden dolayı hata yaparız. Muhtemelen bizler de dersi anlatırken bazen yanlış şeyler söyleriz. Hepsi bir yere kadar hoş görülebilir. Ancak benim anlamadığım ve kabul edemediğim husus bu durumun günümüzde vak’a-yı âdiyeden olması, normalmiş gibi karşılanması. Pişmanlık, üzüntü ve utanç duyulmaması, mahcup olunmaması. Vasatın olması gerekenin altında olması, bilmemenin neredeyse fazilet olarak değerlendirilmesi. Öncelikle bu durumdan kurtulmamız gerekiyor ve bunun normal olmadığı herkes tarafından görülmeli.

Meselenin bir de üniversite boyutu var tabi. Türkiye’de bir öğrenci, kendisi bırakmadığı ve istemediği müddetçe girdiği bölümden bir şekilde mezun oluyor. Girdiği bölümü beğenmeyip bırakanı gördüm, üniversitede aradığını bulamadığı için bırakanı gördüm, ailevi nedenlerden dolayı bırakanı gördüm. Hepsine saygı duyarım ve hiçbir şey söylemem. Ancak başarısızlıktan dolayı okulu bırakanı görmedim, duymadım.

Eskiden duyardık. Biz öğrenciyken, İÜ Fen Fakültesi Fizik bölümüne giren öğrencilerin yarısının mezun olamadan okuldan ayrılmak zorunda kaldığını ve çok zor olduğunu işitirdik. Okulu dört senede bitirmek herkesin harcı değildi. Beş yılda bitirmek normal kabul edilir, dört yılda bitirenlere hayran olunurdu, gıpta edilirdi. Üstelik öğrenciler çalıştıkları halde dersten kalırdı. Hocalar kimsenin gözünün yaşına bakmazdı. Bilen geçer, bilmeyen kalırdı. Bazı hocalarımızın insaf dairesi dışına çıktıkları da olurdu tabi. Öğrenci bırakmakla övünenler vardı. Onların yaptıkları da normal değildi elbette.

Şimdi bir şekilde üniversiteye giren mezun oluyor. Biraz sistem, biraz öğrencinin sınavdaki maharetleri, biraz da hocanın hoşgörüsü ve desteği olunca diploma cepte. Sonuç ortada: ne mezun olan memnun ne de ona iş verecek olanlar.

Hepimiz suçluyuz

Öğrencilerimizin bu durumda olmasından hepimiz sorumluyuz. Ta ilkokuldan başlayan bir sürecin sonucu bu. O yüzden bu iklimi oluşturan herkes kıyısından köşesinden biraz suçlu. Ama en az suçlu olanlar öğrenciler ve öğretmenler.

Tembel öğrencinin hakkını savunmak için öğretmeniyle tartışan ebeveynin suçu yok mu?

Sorumluluğunu idrak edemeyen ve yükümlülüklerini yerine getiremeyen öğretmenlerin derse girmesine izin veren sistemin suçu yok mu?

Ebeveynin haksız saldırıları karşısında öğretmeninin arkasında durmayan idarecinin suçu yok mu?

Sosyal medyayı şantaj olarak kullananların yazdıkları mutlak doğruymuş gibi kabul edip hocasına yüklenen üniversite yöneticilerinin suçu yok mu?

Hocaların dersteki konuşmalarını gizlice kaydedip orasını burasını kesip sosyal medyada paylaşanların ve hocaları linç edenlerin suçu yok mu? Başarısızları ödüllendirircesine sınav üstüne sınav hakkı verenlerin suçu yok mu?

Üniversitede okuyacak yeterlikte olmayanları kabul eden sistemin suçu yok mu?

Sistemin zaafından faydalanıp giren öğrenciyi bilmeden mezun edenlerin suçu yok mu?

Velhasıl hepimiz suçluyuz. Düzelteceksek hep birlikte düzelteceğiz. Unutmayalım, bize üniversite mezunu lazım değil, iyi yetişmiş insan lazım. Boyundan büyük işlere talip olanların sayısının artmasının altında da bu vasatın yattığını unutmayalım.




Bu yazıyı, Facebook'ta paylaşayım...

Bu yazıyı, Twitter'da paylaşayım...

Bu yazıyı, LinkedIn'de paylaşayım...

Bölümler

Yazılarım

Yazılarımı okuyabileceğiniz sayfadır.

Kitaplarım

Kitaplarımı görebileceğiniz sayfadır.

Basında

Basındaki haberleri görebileceğiniz sayfadır...

Etkinlikler/Takvim

Tüm etkinlik, toplantı ve konuşmalarımın haberini takip edebileceğiniz sayfadır.

Videolar

Ahmet Özhan'ın Ramazan hatıraları

02:00 Oruç mevsimi: Ramazan
05:00 Oruç Mevsiminin maddi ve manevi faydaları
10:00 Rahmet ve bereket ayı: Ramazan
15:00 Ahmet Özhan'ın Muzaffer Ozak ile hatıraları
20:00 Beyazıt'ta ramazan geleneği
24:00 İlahilere yansıyan ramazan nağmeleri
31:00 Ahmet Özhan'ın ramazan hatıraları
47:00 Ahmet Özhan'ın Sefer Dal ile hatıraları
58:00 Ahmet Özhan'ın Ömer Tuğrul İnançer ile hatıraları
01:09:00 Bir derviş ramazanı nasıl yaşar?
01:19:00 Ramazanda itikafa girmek neden önemli?
01:31:00 Kadir Gecesi'nin manası ve fazileti nedir?

Uyur idik idiler

Uyur idik uyardılar
Diriye saydılar bizi
Koyun olduk ses anladık
Sürüye saydılar bizi

Pir Sultan Abdal’ım şunda
Çok keramet var insanda
O cihanda bu cihanda
Âli’ye saydılar bizi

ismailgulec.net